Ժողովրդական նշաններ` Զատկի օրվա եղանակի հետ կապված։ Հիսուս Քրիստոսի հրաշափառ Հարության տոնը, որը կոչվում է նաև Զատիկ, նշանակում է զատում, բաժանում, մեղքերից հեռացում և վերադարձ առ Աստված։ Այն Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու հինգ տաղավար տոներից մեկն է։ Զատիկը շարժական տոն է և այն նշվում է գարնան գիշերհավասարին հաջորդող լիալուսնի առաջին կիրակի օրը, որն ընկնում է մարտի 21-ից հետո մինչև ապրիլի 25-ը (35 օր) ժամանակահատվածի վրա։ Այս տարի Զատիկը նշվում է ապրիլի 20-ին։ Դարեր շարունակ այս տոնի հետ կապվել են հույսեր, ակնկալիքներ ու բնության հանդեպ ուշադիր դիտարկումներ։ Մեր նախնիներն ուշադրությամբ հետևել են Զատկի օրվա եղանակին՝ դրանից կախված կանխատեսելով տարվա ընթացքը։
Եղանակային նշաններ Զատկի օրը՝ ըստ ժողովրդական հավատալիքների. Եթե Զատիկին ամպամած է. Եթե Ավագ կիրակիին նախորդող գիշերը պարզ է ու աստղերն աչքի են ընկնում՝ սպասվում է սառնամանիք։
Եթե եղանակը մնում է պարզ մինչև Զատիկից հետո երեքշաբթի օրը՝ ամառը անձրևոտ կլինի, բերքը՝ առատ։
Եթե Զատկի օրը երկինքը ծածկված է ամպերով՝ սպասվում է զով ամառ։
Եթե Զատիկն արևոտ է՝ ամառը կլինի տաք, բերքը՝ բարի։
Եթե Զատկին անձրև է գալիս՝ սպասվում է անձրևոտ գարուն։
Եթե եղանակը մռայլ է, բայց առանց տեղումների՝ ամառը կլինի զով։
Եթե հորդառատ անձրև է գալիս՝ խոտը լավ կաճի, և մոլախոտերի դեմ պայքարը դառնում է հրատապ։ Ե
թե Զատկի օրը կամ նախօրեին լինում է ամպրոպ սպասվում է ուշ և տաք աշուն։
Եթե Զատիկից առաջ ամբողջ շաբաթ ամպրոպ չի եղել՝ աշունը կլինի զով ու անձրևոտ։
Եթե Զատիկին ձյուն է գալիս, եթե ձյունը հալչում է հենց Զատկի օրը՝ տարին բերքառատ կլինի։ Եթե Ավագ կիրակիին ձյուն է գալիս՝ տարին հաջողակ կլինի տարբեր գործերում։
Զատկի սառնամանիքը խոստանում է տաք ու երկարատև ամառ։
Եթե Զատիկից հետո հաջորդ օրն էլ ցրտաշունչ է՝ սպասվում է չոր և արևոտ ամառ։
Քրիստոս հարյավ ի մեռելոց,
Օրհնյալ է հարությունը Քրիստոսի։
Լևոն Ազիզյան